Travná to wieś w Czechach, położona w Górach Złotych, kilka kilometrów na południowy zachód od Javorníka. Z Javorníka do Travnej prowadzi malownicza droga, wspinająca się serpentynami na grzbiet Gór Złotych. Wiedzie do przejścia granicznego Lutynia – Travná, usytuowanego na Przełęczy Lądeckiej (665 m n.p.m.), które funkcjonowało do 31 grudnia 2007 r. Po wejściu Polski i Czech do strefy Schengen granicę można swobodnie przekraczać pieszo, rowerem czy samochodem. Od przejścia jest kilka kilometrów do centrum uzdrowiska w Lądku Zdroju.
Travná jest małą wsią, od 1960 r. jest częścią Javorníka. To osada o dawnym rodowodzie. Pierwsza wzmianka o niej pojawiła się w roku 1295. Jej powstanie (podobnie jak powstanie Javorníka) wiąże się z istnieniem dawnego szlaku handlowego przecinającego Góry Złote, prowadzącego ze Śląska na Ziemię Kłodzką. Szlak zwano Drogą Solną, ponieważ przewożono nią sól z podkrakowskich kopalni na Ziemię Kłodzką i dalej do Czech, nawet do Pragi.
We wsi znajduje się neogotycki kościół pw. Najświętszej Marii Panny, wybudowany w latach 1879-1881 według projektu Friedricha von Schmidta. Ten wiedeński architekt jest autorem projektu neogotyckiego ratusza w Wiedniu, jak również wielu innych budowli sakralnych i świeckich w Wiedniu oraz innych miastach Austrii i Czech. Inny ciekawy obiekt w Travnej to kaplica odpustowa pw. Matki Boskiej z La Salette zbudowana w latach 1857-1858. Pierwsza, drewniana kaplica powstała w 1851 r. z inicjatywy Veroniki Eichinger jako wotum za uzdrowienie. W pobliżu źródełko i krajobrazowa droga krzyżowa.
Travná, kościół pw. Najświętszej Marii Panny
Widoki z Travnej na Przedgórze Sudeckie
Trakt handlowy w poprzek Gór Złotych przebiegał w różnych miejscach. Początkowo prowadził z Lądka dzisiejszą ulicą Leśną, obok zamku Karpień, przez Przełęcz Karpowską, Rakową Dolinę (Rači udoli), koło zamku Rychleby i do Javorníka. Drogą tą przeprawiali się niegdyś husyci. Na Przełęczy Karpowskiej istniała gospoda, której biskup Schaffgotsch udzielił pozwolenia na obsługiwanie podróżnych. Była też droga przez wieś Zálesi. Funkcjonowała także droga przez Travną, lecz była niewygodna i wąska. W połowie XIX w. rozpoczęto budowę porządnej, bitej drogi, która pokrywa się z obecną szosą. Ukończono ją w 1873 r.
Szosa jest ciekawa i widokowa, zarówno po polskiej, jak po czeskiej stronie. Z Javorníka do Travnej wiedzie serpentynami do góry, przez łąki i zagajniki. Niedaleko przed Przełęczą Lądecką jest mały parking i sklepik, w którym Polacy zwykle zaopatrują się w dobre czeskie towary – piwo, alkohole, słodycze. Stąd rozpościerają się widoki na północny wschód, widać zalesione stoki Gór Złotych, a dalej równinne tereny Przedgórza Paczkowskiego. Dalej znajduje się czeski pensjonat (Penzion & Restaurace Celnice ***). Po polskiej stronie przełęczy także jest parking. Ostatnio został wyremontowany. Mają być jeszcze miejsca do biwakowania i specjalna wiata do grilla. Inwestorem tej małej, ale bardzo potrzebnej, inwestycji jest miasto Lądek. Z tego miejsca także roztaczają się widoki. W dole, wśród łąk, leży wieś Lutynia, w dali widać zabudowania Lądka, a daleko widać szczyty Masywu Śnieżnika. Dalej szosa prowadzi w dół do Lądka Zdroju. Niedaleko, po lewej stronie znajduje się kamieniołom bazaltu, usytuowany na zboczu wzniesienia Szwedzkie Szańce (710 m n.p.m.). Ulicą Graniczną, a następnie ulicą Wolności wjeżdża się do centrum uzdrowiska.
Przełęcz Lądecka (665 m n.p.m.) to obniżenie w Górach Złotych między szczytami Borówkowa (900 m n.p.m.) i Maselnica (711 m n.p.m.). Ponieważ jest tu wygodny parking i miejsce biwakowe, to dobry punkt do rozpoczęcia wycieczek. Na północ prowadzi zielony szlak na Borówkową. Na szczycie Borówkowej od 2006 r. funkcjonuje nowa wieża widokowa o wysokości 25,4 m, wybudowana przez władze Javorníka. Pierwsze obiekty turystyczne (wieże widokowe i niewielkie schroniska) powstawały na Borówkowej już pod koniec XIX w. Z wieży ciekawe widoki na Ziemię Kłodzką, czeski Śląsk i Przedgórze Sudeckie. Ze szczytu można na parking powrócić tą samą drogą albo iść dalej, do Przełęczy Różaniec (583 m n.p.m.). Stamtąd szlakiem zielonym, następnie czerwonym dojść do wsi Orłowiec, a dalej szlakiem czerwonym do Lądka Zdroju. Można także z Borówkowej wrócić na parking nieco okrężną drogą przez wsie Wrzosówka i Lutynia.
Opis trasy tu:
https://sudeckiedrogi.wordpress.com/2012/03/06/borowki-i-wrzosy/
Idąc na południe od Przełęczy Lądeckiej szlakiem zielonym można dojść do skał Trojak (766 m n.p.m.), ruin zamku Karpień i Przełączy Karpowskiej (753 m n.p.m.).
Widok z Przełęczy Lądeckiej w stronę Lądka Zdroju, fot. Miezian
Widok na Borówkową z Przedgórza Paczkowskiego, fot. Aleksander Sowa
Wieża widokowa na Borówkowej, fot. Jacek Halicki
Przełęcz Lądecka i Karpowska oraz Borówkowa były miejscami, gdzie począwszy od lat 80. XX w. zaczęły spotykać się grupy opozycjonistów polskich i czeskich.
opr. E.S.
Ciekawe informacje tutaj: