Maj 2016 – Dobry Przewodnik

WODOSPADY W POLSCE (2)

SUDETY

W polskiej części Sudetów jest pięć większych wodospadów. Cztery w Karkonoszach, jeden w Masywie Śnieżnika w Sudetach Wschodnich (Wodospad Wilczki). Oprócz nich jest kilka mniejszych wodospadów i kaskad, równie ciekawych i wartych odwiedzenia. Wodospady w Sudetach różnią się od tatrzańskich. Różnice wynikają z innej budowy geologicznej Tatr i Sudetów. Sudety to góry znacznie starsze od Tatr, o budowie zrębowej, z wieloma uskokami tektonicznymi. Potoki, spadając z wysokich progów skalnych, utworzyły malownicze wodospady. Poniżej każdego z nich powstały głębokie wąwozy skalne porośnięte bujną roślinnością, gdzie z powodu dużej wilgotności tworzy się specyficzny mikroklimat.

KARKONOSZE POLSKIE

WODOSPAD KAMIEŃCZYKA, KARKONOSZE, SZKLARSKA PORĘBA

https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/9d/Zackelfall.jpg/360px-Zackelfall.jpg

Kamieńczyk – potok w zachodniej części Karkonoszy. Jego źródła znajdują się na zboczach Szrenicy (1362 m n.p.m.) i Kamiennika (1294 m n.p.m.) w rejonie Hali Szrenickiej. Potok najpierw płynie w wąwozie wzdłuż drogi, prowadzącej na Halę Szrenicką i Szrenicę, którą wiedzie czerwony szlak ze Szklarskiej Poręby. Za mostkiem napotyka wysoki i stromy próg skalny. Spada z niego z wysokości 27 m. To najwyższy wodospad w polskich Karkonoszach i Sudetach. Znajduje się na wysokości 846 m n.p.m. Woda z progu skalnego spada trzema kaskadami. Za środkową kaskadą znajduje się Złota Jama, sztuczna grota, wykuta prawdopodobnie przez Walończyków, poszukujących przed wiekami w Karkonoszach szlachetnych kamieni, złota i minerałów. Poszukiwano w niej ametystów i pegmatytów. Wodospad Kamieńczyka ma status obszaru ochrony ścisłej i wchodzi w skład Karkonoskiego Parku Narodowego. Poniżej wodospadu znajduje się kanion Kamieńczyka o długości ok. 100 m. Jego szerokość przy wodospadzie wynosi ok. 15 m, a w innych miejscach zmniejsza się nawet do 3 m. Ściany mają wysokość do 25 m. W skalnych szczelinach ścian wąwozu rosną paprocie, mchy, porosty. Sceneria jest mroczna i tajemnicza. W dalszym swoim biegu, za tzw. Wysokim Mostem, Kamieńczyk nadal płynie wartkim nurtem w dość głębokim wąwozie. Dopiero na obszarze osiedla Marysin w Szklarskiej Porębie płynie spokojniej na bardziej płaskim terenie, a następnie wpada do rzeki Kamiennej.

Wodospad Kamieńczyka można oglądać z góry bezpłatnie. Bardziej wytrwali mogą zejść do kanionu po metalowych schodach i oglądać wodospad z dołu, z wybudowanego niegdyś kamiennego tarasu. Aby zejść do kanionu należy wykupić bilet (8 zł, ulgowy 4 zł) i założyć kask. Dla osób z lękiem wysokości zejście po metalowych schodkach może być wyzwaniem. Na dole oprócz samego wodospadu zwiedza się także fragment wąwozu, przechodząc po metalowych pomostach zawieszonych przy skale.

Nad wodospadem znajduje się prywatne Schronisko „Kamieńczyk” oraz turystyczny szałas.

Do Wodospadu Kamieńczyka można dojść:

szlakiem czerwonym prowadzącym ze Szklarskiej Poręby na Halę Szrenicką, czas dojścia ze Szklarskiej Poręby Huty ok. 25 min, z centrum miasta ok. 1 h;
szlakiem czarnym okrążającym Szklarską Porębę, czas dojścia ze Szklarskiej Poręby Huty ok. 25 min, od dolnej stacji Wyciągu na Szrenicę ok. 30 min;
szlakiem zielonym od pośredniej stacji Wyciągu na Szrenicę ok. 1 h.

WODOSPAD SZKLARKI, KARKONOSZE, SZKLARSKA PORĘBA

https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/54/Wodospad_Szklarki_latem_%28MW%29_DSC07758.JPG/270px-Wodospad_Szklarki_latem_%28MW%29_DSC07758.JPG

Karkonoski potok Szklarka wypływa na północnych zboczach Śmielca (1424 m n.p.m.), na wysokości ok. 740 m n.p.m., z połączenia dwóch potoków – Górnej Szklarki i Niedźwiady. Szklarka wraz z dopływami odwadnia północne zbocza Śląskiego Grzbietu pomiędzy Śmielcem a Szrenicą. Wodospad Szklarki jest drugim co do wysokości wodospadem w polskich Karkonoszach po Wodospadzie Kamieńczyka. Usytuowany jest na wysokości 520 m n.p.m. Ma 13,3 m wysokości. Woda spada charakterystyczną trójkątną kaskadą, zwężającą się u dołu. U stóp progu utworzył się kocioł eworsyjny. Na lewym brzegu skalnego progu znajdują się marmity. Poniżej wodospadu Szklarka przepływa przez malowniczy wąwóz porośnięty mieszanym lasem buczynowo-świerkowym. Nieco dalej Szklarka uchodzi do rzeki Kamiennej. Wodospad oraz jego otoczenie stanowią enklawę Karkonoskiego Parku Narodowego. Przy wodospadzie usytuowane jest Schronisko PTTK „Kochanówka”. Wodospad znajduje się blisko drogi krajowej nr 3, między Piechowicami a Szklarską Porębą. Wejście na teren enklawy KPN jest płatne 8 zł, ulgowy 4 zł.

Do Wodospadu Szklarki można dojść:

szlakiem czarnym okrążającym Szklarską Porębę, czas dojścia z centrum Szklarskiej Poręby ok. 1 h;
szlakiem zielonym z Michałowic ok. 1 h;
szlakiem niebieskim z Piechowic ok. 1:20 h.

WODOSPAD ŁOMNICZKI, KARKONOSZE, KARPACZ

http://kpnmab.pl/public/phpthumb/phpThumb.php?src=/home2/kpnmab/public_html/public/files/2849.jpg&w=420&q=80&zc=2

Łomniczka to potok we wschodniej części Karkonoszy. Jego źródła znajdują się na Równi pod Śnieżką, w miejscu zwanym Złote Źródła, na wysokości 1402 m n.p.m. Potok spływa z Równi pod Śnieżką do polodowcowego Kotła Łomniczki (najgłębszy kocioł polodowcowy w Karkonoszach, ok. 300 m głębokości) kilkoma kaskadami na długości 300 m. Nie występuje tu swobodny pionowy spadek wody, dlatego Wodospad Łomniczki nie zaliczany jest do typowych wodospadów. Jednak miejsce to jest ciekawe pod względem geologicznym i przyrodniczym, piękne i warte zobaczenia. Dalej Łomniczka płynie w kierunku północno-wschodnim długim i głębokim wąwozem u stóp północnego zbocza Śnieżki. Na osiedlu Wilcza Poręba skręca na północ, płynie przez wschodnią część Karpacza i w Miłkowie wpada do Łomnicy. Wodospad Łomniczki znajduje się na obszarze Karkonoskiego Parku Narodowego. Niektórzy uważają go za najwyższy wodospad w Karkonoszach.

Do Wodospadu Łomniczki można dojść:

szlakiem czerwonym (fragment Głównego Szlaku Sudeckiego) od hotelu „Biały Jar” w Karpaczu, czas dojścia ok. 2:20 h, z powrotem 1:40 h, dalej szlak czerwony prowadzi na Śnieżkę;
szlakiem żółtym prowadzącym przez malowniczy wąwóz Łomniczki z osiedla Wilcza Poręba w Karpaczu do Schroniska PTTK „Nad Łomniczką” (ok. 1:15 h, z powrotem 40 min), dalej szlakiem czerwonym (ok. 1 h, z powrotem 45 min)

DZIKI WODOSPAD, KARKONOSZE, KARPACZ

https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/98/Lomnitzfall-Karpacz.jpg/330px-Lomnitzfall-Karpacz.jpg

Dziki Wodospad na rzece Łomnicy w Karpaczu nie jest naturalnym wodospadem. Woda spływa ze sztucznie zbudowanego progu zapory przeciwrumoszowej. Źródła Łomnicy usytuowane są na Równi pod Śnieżką, dalej rzeka przepływa przez Mały Staw i spływa w dół wąską doliną. Rzeka ma duży spadek – 927 m na długości około 20 km. W czasie ulewnych deszczów i roztopów szybko przybiera, woda niesie kamienie i drzewa, niszczy zabudowania, drogi i mosty. Dlatego na początku XX w. wybudowano w dolinie Łomnicy kilka obiektów, które miały zmniejszać skutki powodzi. Jednym z nich jest zapora przeciwrumoszowa, zbudowana w latach 1910-1915, zwana Dzikim Wodospadem. Po wybudowaniu obiektów przeciwpowodziowych na Łomnicy skutki kolejnych powodzi nie były dotkliwe. W czasie powodzi w 1997 r. Karpacz także nie ucierpiał zbytnio.

Dziki Wodospad jest miejscem chętnie odwiedzanym przez turystów wypoczywających w Karpaczu. W gorące, letnie dni jest tu przyjemnie i chłodno, dzięki spadającej z dużej wysokości zimnej wodzie, rozpryskującej się na kamieniach.

Dziki Wodospad znajduje się w pobliżu dolnej stacji Kolei Linowej na Kopę, niedaleko miejsca zaburzenia grawitacji na ulicy Strażackiej, powyżej Rozdroża Łomnickiego. Poniżej Dzikiego Wodospadu na Łomnicy znajduje się naturalny mały wodospad zwany Studzienką.

W pobliżu Dzikiego Wodospadu przebiega szlak zielony z Karpacza przez Polanę do grupy skalnej Słonecznik, żółty szlak do Schroniska PTTK „Strzecha Akademicka” i czarny szlak z Karpacza przez Biały Jar do Schroniska Górskiego „Dom Śląski”.

WODOSPAD ŁOMNICY, KARKONOSZE, KARPACZ

https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/79/Zapora_na_%C5%81omnicy_-_d%C3%B3%C5%82.jpg/330px-Zapora_na_%C5%81omnicy_-_d%C3%B3%C5%82.jpg

Zapora na Łomnicy w Karpaczu jest kolejnym obiektem hydrotechnicznym wzniesionym w latach 1910-1915 w celu ochrony Karpacza przed powodziami. Zapora zbudowana została z granitowych bloków, korona ma długość ok. 105 m. Utworzony zbiornik wodny gromadzi nadmiar wód opadowych i rumosz skalny. Zapora, małe jeziorko, efektowna kaskada, zwana Wodospadem Łomnicy, zbocza góry Karpatki (726 m n.p.m.) z licznymi skałkami, gęsty las świerkowo-bukowy sprawiają, że jest tu niezwykle uroczo. Jest to ulubione miejsce turystów, ale także i mieszkańców Karpacza. Można tu spacerować, przysiąść na ławeczce, odpocząć. Kiedyś było to zadbane i urokliwe miejsce. Nad brzegiem zalewu kiedyś była Restauracja Muzyczna Nad Zaporą, w której odbywały się kameralne koncerty. Obecnie zabudowania restauracji są zamknięte, opuszczone i zaniedbane. Przez to całe otoczenie jeziorka wygląda smutno. Miejmy nadzieję, że miejsce to odzyska dawny blask.

Zapora znajduje się w centrum Karpacza. Prowadzi przez nią szlak czerwony (Główny Szlak Sudecki) z Karpacza do kaplicy św. Anny na Grabowcu. Do zapory można dojść od ulicy Konstytucji 3 Maja, trzeba skręcić przy skwerku z pomnikiem upamiętniającym Wyzwolicieli Dolnego Śląska.

WODOSPAD PODGÓRNEJ, KARKONOSZE, PRZESIEKA

Wodospad na Podgórnej to trzeci pod względem wielkości wodospad w polskich Karkonoszach po Wodospadzie Kamieńczyka i Szklarki. Znajduje się w południowej części wsi Przesieka, u stóp wzgórza Złoty Widok, na wysokości 547 m n.p.m. Potok Podgórna spływa z północnych zboczy Śląskiego Grzbietu. Płynie w wąwozie o stromych zboczach. Przed Przesieką woda spada z 10-metrowego progu skalnego dwiema kaskadami do kotła eworsyjnego. Pod wodospadem jest mostek, z którego dobrze widać wodną kipiel. Wodospad jest jedną z atrakcji Przesieki, malowniczo położonej wsi letniskowej leżącej w Karkonoskim Padole Śródgórskim. Uroki tego miejsca podziwiano od początków rozwoju turystyki w Karkonoszach, od połowy XIX w. Dawniej poniżej wodospadu stała gospoda, dziś już nieistniejąca. Ciekawostką jest, że w roku 2007 powstał pomysł zbudowania ponad wodospadem niedużej zapory i elektrowni wodnej, co spowodowałoby zmniejszenie ilości wody w wodospadzie i zmieniłoby walory krajobrazowe tego miejsca. Zaniechano tej inwestycji po serii protestów społecznych, zbieraniu podpisów, wysyłaniu petycji, itp.

Do Wodospadu Podgórnej można dojść:

szlakiem czarnym prowadzącym z Sosnówki do Przesieki;
szlakiem zielonym prowadzącym z Karpacza Górnego do Przesieki;
z centrum Przesieki ulicą Droga do Wodospadu dochodzimy do ujścia potoku Myja do Podgórnej, jest tu niewielki parking, od którego droga prowadzi równolegle do Podgórnej, za szlakami czarnym i zielonym, spacer zajmuje ok. 10 min.

Dorzecze Podgórnej jest ciekawym obszarem. Podgórna i jej dopływy mają źródła na północnych zboczach Śląskiego Grzbietu, na odcinku między Przełęczą Karkonoską (1198 m n.p.m.) a szczytem Turek (1003 m n.p.m.). Znajdują się tu takie szczyty jak: Mały Szyszak (1440 m n.p.m.), Tępy Szczyt, Smogornia (1489 m n.p.m.), Suszyca (1061 m n.p.m.), Turek (1003 m n.p.m.). Śląski Grzbiet utworzony z granitowego trzonu, wypiętrzonego podczas alpejskich ruchów górotwórczych w trzeciorzędzie, wznosi się ponad Kotlinę Jeleniogórską o ok. 1200 m. Dlatego potoki (Podgórna i jej dopływy) spływające z północnych zboczy Śląskiego Grzbietu mają duże spadki na niewielkim odcinku. Stromymi zboczami spływają do Karkonoskiego Padołu Śródgórskiego. Płyną w głębokich wąwozach o stromych zboczach, ich nurt jest wartki, niosą dużo wody, tworzą wiele małych wodospadów i kaskad. Takie wodospady i kaskady występują na Myi, Srebrnym Potoku, Jodłówce. Obszar jest ciekawy, mocno zalesiony, trochę dziki. Występują tu także malownicze skałki. Mało jest tu szlaków turystycznych: niebieski z Przesieki na Przełęcz Karkonoską i do Schroniska PTTK „Odrodzenie”, zielony z Przesieki przez Borowice do Karpacza, żółty z Przesieki przez Borowice, Polanę do skałki Słonecznik.

KASKADA MYI, KARKONOSZE, PRZESIEKA

Myja jest prawym dopływem Podgórnej. Jej źródła znajdują się na północno-zachodnich zboczach Smogorni, w paśmie Śląskiego Grzbietu, na wysokości 1275 m n.p.m., na obszarze Karkonoskiego Parku Narodowego. Dolina Myi ma charakter skalistego, głębokiego jaru (miejscami o głębokości do 50 m). Potok płynie po granicie i jego zwietrzelinie, często po progach skalnych, tworząc w wielu miejscach małe wodospady. Największym z nich jest Kaskada Myi położona na wysokości (547 m n.p.m.). Jest to wodospad o wysokości ok. 5 m, czwarty co do wielkości w polskich Karkonoszach. Znajduje się na południe od Przesieki, niedaleko ujścia Myi do Podgórnej. Tworzą go trzy progi skalne.

Kaskada Myi znajduje się niedaleko od Wodospadu Podgórnej. Dojść do niej można z tego samego parkingu, od którego dochodzi się do Wodospadu Podgórnej. W pobliżu przebiegają szlaki: czarny z Przesieki do Sosnówki, zielony z Przesieki do Karpacza Górnego. Nieco w górę potoku przechodzi szlak żółty z Przesieki do Borowic.

Wodospadu o nazwie Kaskada Myi nie należy mylić z Kaskadami Myi. Są to różne wodospady, choć na tej samej rzece. Kaskada Myi jest w dolnym biegu, niedaleko ujścia do Podgórnej. Kaskady Myi znajdują się w górnym biegu, koło Szwedzkich Skał.

KASKADY MYI, KARKONOSZE, BOROWICE

https://i1.wp.com/mw2.google.com/mw-panoramio/photos/medium/36400592.jpg

Kaskady Myi

https://i2.wp.com/mw2.google.com/mw-panoramio/photos/medium/90854989.jpg

Szwedzkie Skały

Kaskady Myi leżą na wysokości 860 m n.p.m., niedaleko Przesieki i Borowic. Jest to ciąg kilku małych wodospadów, znajdujących się poniżej grupy skalnej Szwedzkie Skały (880 m n.p.m.). Szwedzkie Skały są równie ciekawe. Tworzą je dwie grupy granitowych ostańców o wysokości do 30 m nad poziom terenu. Z ich wierzchołka rozciągają się widoki na Kotlinę Jeleniogórską. Niedaleko znajdują się także skały: Słup i Zamczysko.

Do Kaskad Myi nie prowadzą szlaki. Można do nich dojść ścieżkami z Borowic. Najlepiej iść tzw. Drogą Chomontową, odchodzącą od Drogi Sudeckiej przy mostku na Myi albo drogą odchodząca od Drogi Sudeckiej przy Cmentarzu Jeńców Wojennych.

WODOSPAD JODŁÓWKI, KARKONOSZE, BOROWICE

http://1.bp.blogspot.com/-XGaLIk4ScW4/VCma1seXvWI/AAAAAAAAPMs/3ZQnJ_kYAho/s1600/20140928_133242.jpg

Jodłówka to kolejny potok w dorzeczu Podgórnej, o długości ok. 2,6 km. Jest dopływem potoku Kacza, a ten z kolei wpływa do Podgórnej na północ od Przesieki. Źródła Jodłówki są na północnym zboczu Suszycy (1061 m n.p.m.), na wysokości od 980 do 1020 m n.p.m. W górnym biegu Jodłówka płynie zalesionym wąwozem. Na tym odcinku, na wysokości ok. 800 m n.p.m., występuje ciąg kaskad. Największa z nich to Wodospad Jodłówki. Dolinę Jodłówki przecinają dwa szlaki: żółty z Przesieki przez Borowice, Polanę do skałki Słonecznik; zielony z Przesieki przez Borowice do Karpacza.

Do Wodospadu Jodłówki można dojść z Borowic żółtym szlakiem, który prowadzi wzdłuż potoku, dalej biegnie przez tzw. Rówienkę i niedaleko Świątyni Wang w Karpaczu Górnym dochodzi do szlaku niebieskiego prowadzącego z Karpacza Górnego do Schroniska PTTK „Samotnia”. Można także do wodospadu dojść z drugiej strony, od Świątyni Wang niebieskim szlakiem, potem żółtym.

Więcej o Borowicach i Jodłówce:

http://dzikiesudety.blogspot.com/2014/09/wodospad-jodowki.html

SREBRNE KASKADY, KARKONOSZE, PRZESIEKA

http://3.bp.blogspot.com/-GQQcCEJnN9U/UiRNCl3n_DI/AAAAAAAAI98/Iw8p-XFz-Mo/s1600/P1010034.JPG

Srebrne Kaskady (910 m n.p.m.) to ciąg małych wodospadów na Srebrnym Potoku, dopływie Podgórnej. Źródła Srebrnego Potoku znajdują się w Kotle Smogorni, na zboczach Śląskiego Grzbietu, na wysokości ok. 1330 m n.p.m. Potok ma ok. 2,3 km długości. Ma kamieniste koryto z progami, wartki nurt, zwłaszcza w okresach wzmożonych opadów i wiosennych roztopów. W górnym biegu płynie przez obszar Karkonoskiego Parku Narodowego. Srebrne Kaskady znajdują się nieco powyżej ujścia do Podgórnej, na południe od Przesieki. Nie prowadzą tam szlaki turystyczne. Można dojść leśną drogą odbijającą tuż za Przesieką od niebieskiego szlaku prowadzącego z Przesieki na Przełęcz Karkonoską i do Schroniska PTTK „Odrodzenie”.

Więcej o Srebrnym Potoku i Srebrnych Kaskadach:

http://dzikiesudety.blogspot.com/2013/09/karkonosze-ptasie-i-biae-skay.html

WODOSPAD WRZOSÓWKI, KARKONOSZE, JAGNIĄTKÓW

https://i0.wp.com/mw2.google.com/mw-panoramio/photos/medium/75941.jpg

Wrzosówka to potok o długości 14,5 km. Jest prawym dopływem Kamiennej. Wrzosówka ma źródła na zboczach Śląskiego Grzbietu, w rejonie Czarnego Kotła Jagniątkowskiego, na wysokości 1228 m n.p.m. Przepływa przez Jagniątków, Sobieszów, Cieplice. Tuż przed Cieplicami przyjmuje Podgórną, a potem wpływa do Kamiennej. W górnym biegu jest to typowo górski potok o dużym spadku. Tuż powyżej Jagniątkowa płynie przez skalisty wąwóz zwany Uroczyskiem. Tu, poniżej Baszt Skalnych, na wysokości ok. 655 m n.p.m., potok tworzy nieduży Wodospad Wrzosówki. Dawniej było to miejsce chętnie odwiedzane przez turystów. Wodospad przed wojną posiadał status pomnika przyrody. Obecnie leży na obszarze Karkonoskiego Parku Narodowego.

Do wodospadu można dojść z Jagniątkowa, najpierw kawałek niebieskim szlakiem prowadzącym do Czarnego Kotła Jagniątkowskiego, potem Drogą Pod Reglami, okrążającą od południa Jagniątków.

WODOSPAD PISZCZAKA, KARKONOSZE, KOWARY

Piszczak to potok we wschodnich Karkonoszach o długości ok. 3,5 km, lewy dopływ Jedlicy. Jego źródła znajdują się w północno-wschodniej części Kowarskiego Grzbietu, pomiędzy Czołem (1266 m n.p.m.) a Wołową Górą (1033 m n.p.m.). Płynie na północny wschód głęboką, zalesioną doliną. W miejscu zwanym Uroczysko, na wysokości 541 m n.p.m., tworzy niewielki ok. 3-metrowy wodospad. W Kowarach potok wpada do Jedlicy.

opracowanie: ES

WODOSPADY W POLSCE (1)

Wodospady to ciekawe i piękne elementy krajobrazu. Wodospad powstaje, gdy swobodnie płynąca woda w rzece lub strumieniu nagle napotyka próg skalny, który może mieć wysokość od kilku do kilkuset metrów. Najwyższe wodospady na świecie mają prawie 1000 m wysokości. Woda z impetem i dużą energią spada z progu skalnego. Z wodospadem związane są zjawiska erozji koryta rzeki. Spływająca z dużą energią woda rzeźbi skały. Pogłębia próg, powoduje jego cofanie się. Tworzy także kotły eworsyjne. Najczęściej kocioł eworsyjny tworzy się u stóp progu, gdzie spadająca woda napotyka przeszkodę i musi zmienić kierunek swego biegu. Powstaje zagłębienie w kształcie misy lub studni, które stale pogłębia się i poszerza. Zagłębienie może mieć różne wymiary w zależności od ilości spadającej wody, wysokości progu itp. Nieduże wodospady mają kotły eworsyjne o głębokości kilku metrów, duże kilkudziesięciu. Dodatkowo w rzeźbieniu kotła eworsyjnego mogą mieć udział głazy i kamienie, które niesie woda. Ciekawe rozważania na temat wodospadów i próby ich klasyfikacji na przykładzie wodospadów na Islandii można poczytać tu:

www.iceland.pl/artyk/050930artyk1.html

Wodospad zazwyczaj ma także wpływ na otoczenie. Z powodu rozpylonej w powietrzu wody wzrasta wilgotność. Tworzy się specyficzny mikroklimat, który ma wpływ na roślinność. Jeśli rzeka czy strumień płynie w głębokim kanionie czy jarze (np. Wodospad Kamieńczyka w Karkonoszach), parametry wilgotności i temperatury powietrza w nim mogą się znacznie różnić o parametrów w dalszym otoczeniu. W takich miejscach rośnie specyficzna roślinność, lubiąca wilgoć, często są to rzadkie gatunki. Dlatego dla ochrony unikalnego krajobrazu, form skalnych i roślinności wokół wodospadów często tworzy się rezerwaty.

W Polsce nie mamy dużych wodospadów, bo też nie mamy bardzo wysokich gór. Zazwyczaj wodospady występują w górach, a w każdym razie w terenie wyżynnym. Ale wodospady w Polsce są. Są malownicze, niektóre bardzo, i warto je zobaczyć. Nie tylko żeby zobaczyć spadającą z progu skalnego wodę, ale także całe otoczenie takiego miejsca, roślinność, skały itp. Oto przegląd wodospadów w Polsce. Nasz przegląd obejmuje w zasadzie wodospady w Polsce. Ale blisko granicy polsko-słowackiej w Tatrach i polsko-czeskiej w Karkonoszach są ciekawe wodospady, które przy okazji pobytu w tych górach można też zobaczyć. Dlatego wspomnimy o niektórych z nich.

TATRY POLSKIE

WIELKA SIKLAWA, TATRY WYSOKIE

https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/9f/Wielka_Siklawa_01.JPG/169px-Wielka_Siklawa_01.JPG

Największy wodospad w Polsce. Znajduje się w górnym biegu potoku Roztoka, który wypływa z Wielkiego Stawu w Dolinie Pięciu Stawów Polskich. Woda spada z progu ściany stawiarskiej, oddzielającej Dolinę Roztoki od Doliny Pięciu Stawów Polskich. Wodospad tworzą dwie lub trzy strugi, bardzo rzadko cztery (po bardzo dużych opadach deszczu bądź roztopach). W czasie dużej suszy spada jedna strużka (np. w lecie 2015 r.). Nachylenie ściany wynosi 35 stopni, wysokość progu ok. 70 m. Najpiękniej Siklawa wygląda w słoneczne dni po większych opadach deszczu. Duże ilości wody spadające z impetem rozbijają się na tysiące kropelek, tworząc mgiełkę. Pojawiają się tęcze. Do wodospadu można podejść. Jednak należy zachować ostrożność. Na mokrych, śliskich kamieniach łatwo się pośliznąć. W zimie kamienie są oblodzone.

Do wodospadu można dojść szlakiem zielonym poprowadzonym przez Dolinę Roztoki od Wodogrzmotów Mickiewicza (przy szosie Palenica Białczańska – Morskie Oko) do Doliny Pięciu Stawów Polskich. Czas przejścia 2:05 h, z powrotem 1:40 h.

WODOGRZMOTY MICKIEWICZA, TATRY WYSOKIE

https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/43/Wodogrzmoty_Mickiewicza-Roztoka.jpg/360px-Wodogrzmoty_Mickiewicza-Roztoka.jpg

Wodogrzmoty Mickiewicza znajdują się także na potoku Roztoka, w jego dolnym biegu, ok. 1 km od ujścia do Białki. Utworzone są z trzech większych i kilku mniejszych kaskad, mających od 3 do 10 m metrów wysokości. Trzy największe kaskady noszą nazwy: Wyżni Wodogrzmot, Pośredni Wodogrzmot i Niżni Wodogrzmot. Potok Roztoka w tym miejscu pokonuje próg skalny w miejscu połączenia Doliny Roztoki z Doliną Białki. Powyżej piętrzą się urwiska Turni nad Szczotami w masywie Wołoszyna. Nad Wodogrzmotami, na stokach Roztockiej Czuby rośnie reliktowy las modrzewiowo-limbowy.

Nazwa Wodogrzmoty bierze się od huku, jaki powoduje spadająca woda, zwłaszcza po dużych opadach. W 1891 r. Towarzystwo Tatrzańskie nadało wodospadowi imię Adama Mickiewicza na pamiątkę sprowadzenia rok wcześniej prochów poety na Wawel. Tablica upamiętniająca to wydarzenie została umieszczona na skale przy Niżnim Wodogrzmocie przez Towarzystwo Tatrzańskie w 1891 r. Adam Mickiewicz nie był w żaden sposób związany z Tatrami ani z Podhalem, nigdy w tym regionie nie był.

Przed 1880 r. nie było dogodnych ścieżek w pobliże wodospadu. Pierwszym znanym turystą, który widział Wodogrzmoty, był Walery Eljasz-Radzikowski (1879, z przewodnikiem Maciejem Sieczką). Wodospady dostępne są dla turystów od 1886 r., kiedy to poprowadzono do nich ścieżki. Obecnie z kamiennego mostu, wybudowanego w 1900 r. i poszerzonego w 1966 r., na Drodze Oswalda Balzera wiodącej do Morskiego Oka widać dobrze jedynie Pośredni Wodogrzmot. Wyżni Wodogrzmot jest ledwo widoczny, Niżni znajduje się poniżej mostu i jest niedostępny. Dalej, w kierunku Morskiego Oka, na zakręcie znajduje się punkt widokowy, z którego można zobaczyć m.in. Gerlach, najwyższy szczyt Tatr.

Do Wodogrzmotów Mickiewicza można dojść:

– szlakiem czerwonym z Toporowej Cyrhli przez Psią Trawkę, Rówień Waksmundzką, dalej szlak czerwony prowadzi szosą do Morskiego Oka, czas przejścia z Równi Waksmundzkiej do Wodogrzmotów 1:15 h, z powrotem 1:35 h; od Wodogrzmotów do Morskiego Oka 1:30 h, z powrotem 1:15 h;

– szlakiem czerwonym szosą z parkingu na Palenicy Białczańskiej, czas przejścia 50 min, z powrotem 40 min;

– szlakiem zielonym ze schroniska na polanie Stara Roztoka, dalej szlak zielony prowadzi do Doliny Pięciu Stawów Polskich, czas przejścia ze schroniska do Wodogrzmotów 15 min, z powrotem 10 min, od Wodogrzmotów do Doliny Pięciu Stawów Polskich 2:05 h, z powrotem 1:30 h.

SIKLAWICA, TATRY ZACHODNIE

https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/99/Siklawica.JPG/360px-Siklawica.JPG

Wodospad Siklawica znajduje się na Strążyskim Potoku, w górnej części Doliny Strążyskiej, pod północną ścianą Giewontu. Wodospad opada z dwóch prawie pionowo nachylonych ścian (pod kątem 80°). Łączna wysokość wodospadu wynosi 23 metry (wysokość ściany dolnej 13 m, ściany górnej 10 m). Pomiędzy górną i dolną kaskadą istnieje skalna półka, w której wytworzył się kocioł eworsyjny.

Nazwa wodospadu pochodzi od Siklawy w Dolinie Pięciu Stawów Polskich. Dawniej nazywany był także Siczącą, Siczawą, Siklawą. Miejsce jest malownicze, ale często jego nastrój i klimat zakłócają rzesze turystów chcących odwiedzić to miejsce, czemu zresztą nie można się dziwić. Wodospad był odwiedzany i podziwiany od samych początków turystyki w Tatrach. Ponad wodospadem znajduje się jedno z dwóch górnych odgałęzień Doliny Strążyskiej zwane Małą Dolinką. Niegdyś prowadziła przez nią (a dalej bardzo stromym żlebem Warzecha) najkrótsza ścieżka turystyczna z Zakopanego na Giewont. Obecnie Mała Dolinka jest niedostępna dla turystów.

Do wodospadu Siklawica można dojść:

– czerwonym szlakiem z Zakopanego, od wylotu Doliny Strążyskiej (miejsca, gdzie do Drogi pod Reglami dochodzi ulica Strążyska), najpierw do Polany Strążyskiej (czas przejścia 40 min, z powrotem 35 min), od Polany szlakiem żółtym 15 min;

– szlakiem czarnym, Ścieżką nad Reglami, z Kuźnic przez Czerwoną Przełęcz do Polany Strążyskiej (do wodospadu dojście szlakiem żółtym), dalej szlak czarny prowadzi na Przełęcz w Grzybowcu i do Doliny Malej Łąki, czas przejścia z Czerwonej Przełęczy na Polanę Strążyską 35 min, z powrotem 50 min, czas przejścia z Polany Strążyskiej na Wielką Polanę Małołącką 1:10 h, z powrotem 1:05 h.

CZARNOSTAWIAŃSKA SIKLAWA, TATRY WYSOKIE

https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/46/Czarnostawianska_Siklawa_gorne_kaskady.jpg/360px-Czarnostawianska_Siklawa_gorne_kaskady.jpg

Czarnostawiańska Siklawa to kaskadowy wodospad na Czarnostawiańskim Potoku, wypływającym z Czarnego Stawu pod Rysami i wpadającym do Morskiego Oka. Spada z progu Czarnostawiańskiego Kotła. Potok spada wodospadami w dwóch miejscach – bezpośrednio poniżej Czarnego Stawu (ok. 1570 m n.p.m.) oraz kilkadziesiąt metrów powyżej tafli Morskiego Oka (ok. 1460 m n.p.m.). Czarnostawiańską Siklawą nazywane są górne bądź dolne kaskady.

Do Czarnostawiańskiej Siklawy można dojść:

– szlakiem czerwonym od Schroniska PTTK nad Morskim Okiem nad Czarny Staw pod Rysami, czas przejścia 50 min, z powrotem 40 min.

DWOISTA SIKLAWA, TATRY WYSOKIE

https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/60/Dwoista_Siklawa_and_Zleb_pod_Mnichem.jpg/375px-Dwoista_Siklawa_and_Zleb_pod_Mnichem.jpg

Dwoista Siklawa to wodospad na Mnichowym Potoku wpadającym do Morskiego Oka po jego południowo-zachodniej stronie. Wodospad opada ze Spadów – progu skalnego pod kotłem lodowcowym Nadspady. Jak nazwa wskazuje Dwoista Siklawa składa się z dwóch wodospadów. Po prawej stronie patrząc od doły jest Prosty Wodospad, po lewej Skośny Wodospad. Więcej wody spływa Prostym Wodospadem, Skośny Wodospad jest bardziej stromy. Wodospady te powstają na dwóch odnogach Mnichowego Potoku, który zanika w gruzowisku skalnym Nadspadów, a pojawia się dopiero w ich progu. Początkowo ma on jedno koryto, zwykle suche, zaraz jednak rozgałęzia się na dwie odnogi. Zimą woda w wodospadzie zamarza tworząc lodospady. Dwoistą Siklawą prowadzą zimą drogi taternickie.

Do Dwoistej Siklawy można dojść:

– szlakiem czerwonym od Schroniska PTTK nad Morskim Okiem, obchodząc Morskie Oko z prawej lub lewej strony, czas dojścia od schroniska ok.50 min.

BUCZYNOWA SIKLAWA, TATRY WYSOKIE

https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/fe/Buczynowa_Siklawa_T74.1.jpg/360px-Buczynowa_Siklawa_T74.1.jpg

Buczynowa Siklawa to wodospad w Dolinie Roztoki. Wypływa wprost z progu Dolinki Buczynowej. W Dolince nie ma potoku, woda płynie podziemnymi przepływami i pojawia się na progu, nieco poniżej żółtego szlaku. Buczynowa Siklawa znajduje się na wysokości około 1550 m. Woda z wodospadu spływa wieloma strugami po skalnych płytach tego progu. Zwykle niżej wsiąka w piargi i tylko po większych opadach płynie powierzchniowo na całej długości koryta, uchodząc do potoku Roztoka poniżej Bacowej Wanty.

Do Buczynowej Siklawy można dojść:

– szlakiem żółtym z rozdroża w Dolinie Pięciu Stawów Polskich, dalej szlak prowadzi na Przełęcz Krzyżne i do Schroniska PTTK Murowaniec.

Przedstawione zostały największe i najbardziej znane wodospady Polskich Tatr. W Tatrach Słowackich (Zachodnich, Wysokich i Bielskich) jest ich jeszcze więcej (ok. 20). Najwyższym wodospadem w całych Tatrach jest Ciężka Siklawa.

CIĘŻKA SIKLAWA, SŁOWACKIE TATRY WYSOKIE

https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/f1/Ciezka_Siklawa.jpg/360px-Ciezka_Siklawa.jpg

Ciężka Siklawa spada z progu Doliny Ciężkiej (Ťažká dolina), odgałęzienia Doliny Białej Wody (Bielovodská dolina). Tworzą go wody Ciężkiego Potoku (Ťažký potok) po wypłynięciu z Ciężkiego Stawu (Ťažké pleso). Wodospad ma około 100 m wysokości, jest najwyższym wodospadem tatrzańskim. Około 70 m poniżej Ciężkiej Siklawy znajduje się inny, ok. 15-metrowy wodospad. Nie można dojść w pobliże Ciężkiej Siklawy, nie prowadzi tam żaden szlak. Fragment wodospadu (większość schowana jest za skałą) można zobaczyć z oddali z niebieskiego szlaku prowadzącego z Łysej Polany Doliną Białej Wody na Rohatkę (Prielom). Nazwa wodospadu pochodzi od nazwy doliny.

O innych, malowniczych wodospadach w Tatrach Słowackich można poczytać tu:

Najpiękniejsze wodospady tatrzańskie

opracowanie: ES

Powiatowy Zespół Szkół Nr 1 w Krzyżowicach

Myślę, że koniec roku szkolnego to początek nowej drogi w życiu absolwentów kończących edukację w gimnazjach. Przed nimi nowe wyzwania, nowe zainteresowania i nowe możliwości… ale najciekawsze są stare mury sprawdzonych szkół, które były świadkami dorastania kolejnych pokoleń młodzieży.

W bloku “Moje miasto” chciałbym przedstawić taką szkołę, którą pamięta się latami. I nie będę tu trzymał się kurczowo reguły, że jest to szkoła w mieście… Może być wszędzie – na terenie każdej gminy i nie zawsze w miejscowości posiadającej prawa miejskie. Tym bardziej, że pracę ma się tam, gdzie jest ona potrzebna – a tę można znaleźć wszędzie – nie tylko na ziemi, ale pod ziemią, nad ziemią a także i na wodzie. Tak wiele różnych zawodów jest potrzebnych, że pracę można mieć wszędzie, w zależności od osobistych upodobań oraz zdobytego wykształcenia.

Dzisiaj zaprezentuję Powiatowy Zespół Szkół Nr 1 w Krzyżowicach

Ten film przygotowano kilka lat temu, ale nadal jest on aktualny w swoim przekazie.

A szkoła istnieje tutaj od 1946 roku. Powstała wkrótce po wyzwoleniu i jej mury opuściło wiele pokoleń specjalistów – rolników, ogrodników, hodowców koni, techników weterynarii. Szkoła kształci architektów krajobrazu i geodetów, otworzył się także nowy kierunek technika urządzeń energetyki odnawialnej.

Będzie też prowadzona wielozawodowa klasa Zasadniczej Szkoły Zawodowej…

http://www.pzs-krzyzowice.wroc.pl/

[url=http://dobrezycie.web-album.org/photo/1574847,d-z-cba][img]http://p.web-album.org/09/ec/09ec030e6bf4638fc2e4aa1bf7ef2cf0a,3,1.jpg[/img][/url]

PZS Nr 1, historia szkoły

Wycieczka do Szczecina

Wybrane miejsca Pomorza Zachodniego

Pomerania… obszar znajdujący się nad Odrą w granicach jej ujścia do Bałtyku. Na lewym brzegu jest to Meklemburgia i Branderburgia, prawy brzeg zajmują Ziemia Lubuska oraz Wielkopolska i dalej na wschód – Pomorze Gdańskie. Tak szeroki zakres jest wynikiem skomplikowanych stosunków własnościowych (przynależności państwowej) na przestrzeni wieków, co dzisiaj może stanowić trudność w określeniu precyzyjnego przebiegu granic Pomorza Zachodniego.

Bliskość morza zadecydowała o rozwoju dziedzin związanych z morzem – przetwórstwo ryb oraz przemysł stoczniowy. Bogactwo form krajobrazowych jest dodatkowym atrybutem dla rozwoju turystyki. Lasy, jeziora i bogactwo architektoniczne stanowią szczególny i niepowtarzalny zespół.

Bogactwo obiektów o znaczeniu turystycznym jest tak duże, że nie sposób obejrzeć wszystko w ciągu jednego dnia.

Szczecin należy do największych miast tego regionu i chociaż do morza jest jeszcze ponad 60 kilometrów, jest to ważny port morski. Niezależnie w granicach miasta znalazł się fragment Szczecińskiego Parku Krajobrazowego. Na ten fragment przyrody zwrócono uwagę już pod koniec XIX wieku. Dzięki temu zachowano znaczne przestrzenie naturalnej roślinności, udało się uchronić wiele gatunków roślin i zwierząt, a obszar ten jest nadal naturalnym siedliskiem lęgowym wielu ptaków. Znajduje się tutaj kilka źródeł-helokrenów, typowych dla terenów nizinnych naturalnych wypływów wód źródlanych – które też stanowią dzisiaj unikalne siedliska flory i fauny. Znajdziemy tu również dziesięć głazów narzutowych z okresu zlodowaceń. Znajdziemy tutaj także i kurhany z okresu epoki brązu. Około 2700-2600 lat temu istniała tu osada kultury łużyckiej. W VIII wieku istniała tutaj osada grodowa, od IX wieku istniał tutaj gród otoczony fosą i rozwijającą się osadą handlowo-rybacką.

Od 967 roku Pomorze wraz ze Szczecinem zostało przyłączone do Polski przez księcia Mieszka I.

Sam Szczecin także ma bardzo interesujące zabytki. Jego dzieje wiązały się także z różnymi wydarzeniami na tle religijnym. Wojny wpływały na przynależność państwową Szczecina i obszarów przyległych. Historia grodu wiąże się z układem murów obronnych, których przebieg był kilkakrotnie modyfikowany.

W dzisiejszym wystroju miasta szczególnie ciekawym elementem są pompy żeliwne, które zainstalowano w drugiej połowie XIX wieku. Są to produkty miejscowej wytwórni F. Poepckego w celu zapewnienia zapasowego źródła wody w mieście na wypadek, gdyby nie funkcjonowała sieć wodociągowa. Pompy te były przydatne w okresie II wojny światowej i kilka lat po jej zakończeniu, kiedy wodociągi miejskie nie były w stanie zapewnić zaopatrzenie mieszkańców w wodę pitną. Zachowała się prawie połowa założonych pomp w liczbie 70.

Warto zaznaczyć, że północne tereny Polski nie posiadają tak bogatych złóż skalnych, jak na przykład Dolny Śląsk. Jednak osady polodowcowe, bardzo bogate w glinę, stały się źródłem zaopatrzenia dla cegielni – stąd Szczecin znajduje się na trasie turystycznej „Europejskiego Szlaku Gotyku Ceglanego”. Jest to obszar szczególnej architektury okresu funkcjonowania Hanzy (związku miast handlowych Europy w okresie średniowiecza i początku ery nowożytnej, zapoczątkowany w XII w. na terenie Niderlandów, szczególnie silnej dominacji w okresie XIV-XV w. – „Hanza Niemiecka”). Nie był to okres łatwy, bowiem umowa przewidywała określone warunki niezbędne do współpracy w ramach tej organizacji. Funkcjonowanie poza nią praktycznie nie było możliwe.

Z uwagi na dostępność gliny i technologię wypalania z niej cegły wznoszono kościoły, klasztory, bramy, baszty, ratusze oraz budynki mieszkalne. Ten szczególny rodzaj architektury jest wyraźnie widoczny w wielu miastach.

Jednym z ważniejszych obiektów turystycznych miasta są Wały Chrobrego. Jest to taras widokowy zaprojektowany i wykonany na początku XX wieku w miejscu istniejących wcześniej murów strzegących miasto. Kompleksowe założenie funkcjonuje do dzisiaj dzięki połączeniu realizacji potrzeb administracji miastem i stworzenia zespołu muzealnego w budynkach wznoszonych głównie na początku lat 20. XX wieku.

I chociaż miasto ma tradycje przynależności piastowskiej, eksponowane są założenia znacznie późniejsze.

http://radioszczecin.pl/serwis_informacyjny/pliki/2016/thumb_800_0/2016-03-09_145750750810.jpg

Budynek urzędu wojewódzkiego na Wałach Chrobrego

https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/bc/PolandSzczecinTarraces2.JPG/800px-PolandSzczecinTarraces2.JPG

Fragment tarasów widokowych Wałów Chrobrego w Szczecinie

http://witajpolsko.pl/wp-content/uploads/2013/08/fontanna-na-Walach-Chrobrego-Szczecin-2.jpg

Fontanna w zespole tarasów widokowych Wały Chrobrego w Szczecinie

Wycieczka z Wrocławia do Szczecina planowana jest na połowę sierpnia 2016, jednak zgłoszenia przyjmowane są już teraz.

Kontakt:

wojtek2011@interia.eu