POGÓRZE KARKONOSKIE
GRABOWIEC
Grabowiec to szczyt w Karkonoszach, a ściślej na Pogórzu Karkonoskim, liczący 784 m n.p.m. Leży w grzbiecie górskim, znajdującym się między Karpaczem Górnym, Sosnówką i Miłkowem. Sąsiednie szczyty to Czoło (874 m n.p.m.) i Głaśnica (608 m n.p.m.). Grabowiec zbudowany jest z granitu karkonoskiego. Na szczycie i zboczach góry występują liczne skałki i głazy. Na północno-zachodnim zboczu są najciekawsze skałki: Mała, Ostra i Patelnia.
Grabowiec jest górą tajemniczą. Prawdopodobnie wokół góry w czasach przedchrześcijańskich istniały jakieś słowiańskie ośrodki kultu pogańskiego. Świadczą o tym niektóre miejscowe nazwy. Na przykład pobliska dolina między Grabowcem a Głaśnicą nazywana jest Pogańską Doliną, a stara droga biegnąca zboczem Grabowca zwana jest Babią Ścieżką lub Ścieżką Czarownic (prowadzi nią żółty szlak). Na pewno jakieś kulty pogańskie odprawiano na zboczu Grabowca, w miejscu, gdzie później, ok. 1212 r., postawiono drewnianą kaplicę św. Anny. Przy kaplicy wypływa Dobre Źródło, z którego woda uznawana była za uzdrawiającą. Kaplica św. Anny stoi do dziś, miejsce wokół niej jest nastrojowe i klimatyczne. Więcej o kaplicy św. Anny i jej najbliższym otoczeniu w poprzednim poście.
Idąc niebieskim szlakiem z Miłkowa do kaplicy św. Anny mija się ruiny dawnego schroniska Bergfrieden Baude zbudowanego w 1912 r. Po II wojnie ulokowano tu Państwowe Prewentorium Dziecięce „Górniak”. Przebywały w nim dzieci chore na gruźlicę lub zagrożone tą chorobą. W latach powojennych gruźlica była dużym problemem. Chorowali na nią dorośli i dzieci. Wiele było sanatoriów i prewentoriów, w których leczono pacjentów. Wiele takich placówek było w górach i na terenach podgórskich. Pod koniec lat 80. XX w. prewentorium na Grabowcu zlikwidowano, a budynek zaczął niszczeć. W 1992 r. wybuchł pożar (może było to celowe podpalenie) i budynek całkowicie został zniszczony. Pozostały jedynie fragmenty niższych kondygnacji zbudowane z kamienia, wyższe kondygnacje były drewniane i te spłonęły.
Kawałek dalej za ruinami, również przy niebieskim szlaku, znajduje się ciekawy obiekt. Jest to sztolnia wykuta w skale, w której w głębi znajduje się betonowy basen napełniony krystalicznie czystą wodą. Różne były domysły co do przeznaczenia tego obiektu. Ale prawda jest prozaiczna. Było to po prostu ujęcie i zbiornik wody dla schroniska Bergfrieden Baude. Kiedyś takie stosowano rozwiązania, aby zaopatrzyć w wodę domy położone w terenie górskim, z dala od innych zabudowań.
Dalej niebieski szlak prowadzi właśnie do kaplicy św. Anny, znajdującej się na placyku jakby wyciętym w zboczu Grabowca. O kaplicy i jej otoczeniu była mowa w poprzednim poście. Oprócz kaplicy jest tu jeszcze gospoda, mały domek Pod Jaworem, polowy ołtarz, ławki i miejsca do odpoczynku. Z drogi rozciągają się widoki na Kotlinę Jeleniogórską, Sosnówkę, Zamek Księcia Henryka, Zamek Chojnik, zachodnią część Karkonoszy, Góry Izerskie, Wysoki Kamień.
Kaplica św. Anny na Grabowcu i Dobre Źródło
Dalej niebieski szlak wiedzie asfaltową drogą przez las, aż do szosy prowadzącej z Karpacza Górnego do Borowic i Sosnówki. Kawałek za kaplicą jest Przełączka pod Grabowcem. Tu znajduje się Dom Wczasowy Lubuszanin. Tu dochodzi także czerwony szlak prowadzący z Karpacza do Mysłakowic (to fragment Głównego Szlaku Sudeckiego im. Mieczysława Orłowicza). Szlakiem tym można dojść jeszcze do Grabowieckich Skał. Wśród nich najciekawsze to Mała, Ostra i największa Patelnia. Patelnia położona jest na wysokości 720 m n.p.m. Jest to duży blok skalny. Na jego szczycie znajduje się płaska duża powierzchnia (stad nazwa skały). Kiedyś (przed 1945 r.) Patelnia była pomnikiem przyrody i znanym miejscem widokowym. Była tam drewniana platforma widokowa. Pozostały także wykute w skale schodki prowadzące na szczyt. Ze szczytu Patelni rzeczywiście rozciągały się widoki na wszystkie strony. Na Karkonosze, Góry Izerskie, Kotlinę Jeleniogórską. Obecnie widoki są ograniczone przez pobliskie wysokie drzewa.
Na Grabowiec (ale nie na sam szczyt) i do kaplicy św. Anny oraz do Grabowieckich Skał prowadzą trzy szlaki:
Szlak żółty – z Sosnówki Dolnej (tzw. Babia Ścieżka), jest to fragment szlaku żółtego im. Tadeusza Stecia, prowadzącego od Dworca Głównego PKP w Jeleniej Górze do skałki Słonecznik (1421 m n.p.m.) na głównym grzbiecie Karkonoszy. Czas przejścia z Sosnówki Dolnej do kaplicy ok. 1 h. Szlakiem można dojść do kaplicy, następnie do Przełączki pod Grabowcem, potem do Przełęczy pod Czołem w Karpaczu Górnym, a następnie szlak wyprowadza na grzbiet Karkonoszy.
Szlak niebieski – prowadzący z Borowic do Miłkowa. Najpierw można dojechać z Karpacza Górnego szosą w kierunku Sosnówki. Droga prowadzi w dół przez las licznymi zakrętami. Na dużej polanie znajduje się parking (na którym można zostawić samochód) i turystyczna wiata. Szlak niebieski przekracza w tym miejscu szosę i prowadzi dalej do Borowic. Aby dotrzeć do kaplicy św. Anny należy pójść szlakiem niebieskim w prawo asfaltową drogą przez las. Po drodze mija się Dom Wczasowy Lubuszanin. Dojście od szosy do kaplicy św. Anny zajmuje ok. 45 minut. Dojście szlakiem niebieskim z Miłkowa zajmuje ok. 1 h.
Szlak czerwony – z Karpacza, od węzła szlaków Biały Jar. Jest to fragment Głównego Szlaku Sudeckiego im. Mieczysława Orłowicza. Szlak od Białego Jaru prowadzi przez zaporę na Łomnicy, następnie zboczem wzniesienia Karpatka, dalej szlak wiedzie przez osiedle Płóczki, następnie doprowadza do Przełączki pod Grabowcem i Domu Wczasowego Lubuszanin. Tutaj można wybrać szlak żółty, który doprowadzi bezpośrednio do kaplicy. A szlak czerwony dalej wiedzie do Mysłakowic i prowadzi obok Grabowieckich Skał. Nie dochodzi bezpośrednio do kaplicy. Czas przejścia tej trasy z Karpacza to ok. 1 h 30 min.
Opracowano na podstawie:
Wikipedia
www.promujemykarkonosze.pl